کبوتر خانه ها قاصدان گردشگران

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،وقتی نام اصفهان به زبان می آید همه ذهن ها به سمت میدان نقش جهان ،سی وسه پل،پل خواجو،چهل ستون و منارجنبان می رود .
اما اصفهان تنها بااین آثار چشم نواز خلاصه نمی شودبلکه در گوشه وکنار این خطه  ی زیبا آثاری دیگر نهفته که در دل آن آثار چشم نواز گم شده است.
هرچه به سمت غرب اصفهان وحتی در اطراف زاینده رود می روی برج های زیبا والبته در بعضی مناطق چند قلوودر چند طبقه چشم نوازی می کند که در دست نوشته های میراثی باعنوان برج های کبوتر از آن نام می برند این برج ها که در منابع تاریخی از آنها به عنوان کفتر خانه ودر اصطلاح امروزی کبوتر خانه نیز اطلاق می شودامروز تبدیل به مکان گردشگری شده است.
معماری این مکان ها در اشکال مختلف به چشم می آیند که برج های یک طبقه آن به شکل استوانه ای ساخته شده درون ونمای بیرونی آن با تزئییناتی از آجر وگچ ساخته شده که از ورود مارها به داخل برج ها جلوگیری می کند ولی ساخت برج های چند قلو باساختاری قوسی شکل بوده اند آشیانه ها را معماران به صورت زیبا ومنظم با مدل یک شکل و از مصالح کاهگل می ساختند .
این برج ها در تابستان بسیار خنک به گونه ای که باد در فضای آن جاری بوده ودر زمستان گرم واز وزش بادهای سرد پرندگان ایمن بوده اند در کل معماری داخلی آن استثنایی واز لحاظ شکل ظاهر بسیار زیبا است.
در یک روز میان هفته ای تصمیم گرفتم برای دیدن وعکاسی کردن این جاذبه گردشگری وزیبا به ولاشان در منطقه درچه بروم ودر آنجا با حبیبی پژوهشگر میراث فرهنگی خمینی شهر همراه شدم.
این پژوهشگر میراث فرهنگی با اشاره به سابقه وقدمت و کاربرد کبوتر خانه های این منطقه گفت:سابقه وقدمت روستای ولاشان در اصل از نام بلاش اول اشکانی گرفته شده وابتدا بلاشان وبلاشگرد تلفظ می شده بخاطر همین این روستای باستانی شگارگاه این پادشاه بوده است.
حبیبی افزود:در مورد کبوتر خانه هادر عصر قاجاریه نیز سفر نامه نویسی صحبت کرده که بنام ابن بطوطه مراکشی است.
وی ادامه داد:این سفر نامه نویس در 477سال پیش پس از سفر به اصفهان از وجودبرج های کبوتر خانه ها خبر می دهد که در روستاهای زیبا واقع شده اند و همچنین شاردن جهانگرد فرانسوی در سفر خود به اصفهان برج کبوتر خانه ها را اینگونه وصف می کندبرج های کبوتر خانه حدود 18 میلیون لانه کبوتر دارد با ظر فیتی 6000هزار کبوتر برای هر کدام از برج ها راداراست.
حبیبی افزود: از شهرهای که دارای برج کبوترخانه هستند میتوان یزد ، میبد ، کاشان ، نطنز ، خمینی شهر ،مبارکه و اصفهان را نام برد.
حبیبی اشاره کرد:برج های ولاشان تعداد 18 برج از حدود 24 برج باقیمانده این روستا که در فاصله نزدیک به همدیگر ومتمرکز است وحدود 15جریب از زمین های سرسبز کشاورزی در بین آن واقع شده این درحالی است که این برج ها 10متر ضخامت وبا بیش از 70سانتی متر قطر کلی معماری خاصی به خود گرفته علاوه بر ساختن یک طبقه در میانه برج طاق هایی بین استوانه ای خارجی وداخلی ایجاد کرده اند که در اصطلاح معماری به آن فلفل دان می گویند.تا طول برج کاهش یافته و ضمن استحکام سازه از ارتعاشات جلوگیری می کند.
وی گفت: قطر سوراخ های ورودی کبوترخانه ها به برج به اندازه ایی ساخته شده که تنها کبوتران می توانستند وارد به آن شوند و پرندگان مهاجر قادر به ورود نبودند.
پژوهشگر میراث فرهنگی خمینی شهر با اشاره به اینکه روستای ولاشان جمعیت 7 هزار نفری دارد افزود: این روستا از جنوب شرق به کوه شیری در غرب با کوه قایمیه و در شمال شرق با کوه آتشگاه همجوار است که در 12 کیلومتری جنوب غرب اصفهان در یکی از محله های شهر ساحلی و زیبای درچه واقع شده است.
وی اضافه کرد : برج های کبوترخانه از تجربیات ارزنده کشاورزی سنتی در منطقه ولاشان است که به لحاظ حمایت از پرندگان بی پناه و برای استفاده از کود و فضولات آنها برای کشاورزی قابل توجه بوده است و کشاورزان برای افزایش بهره وری خاک از فضله پرندگان استفاده می کردند که این باعث می شد بهترین محصولات کشاورزی تولید شود از همین رو کبوترخانه ها را در اطراف آبادی ها میساختند.
این در حالی است که فرماندار شهرستان خمینی شهربا توافق شهر درچه اقدامات لازم جهت مرمت و بازسازی این برج ها با اختصاص بودجه در سال 95  در دستور کار خود قرار داده اند.
در دیار نصف جهان بیش از 3000 برج کبوترخانه وجود دارد که این برج ها مقصد اصلی گردشگران به شمار می آیند. 

گزارش از معصومه اکبری

انتهای پیام/م