بسترسازی برای تربیت و جذب مخاطبان فهیم و حقیقی نمایش وجود ندارد

آقای آهنین جان، با اولین سوال، مستقیم به سراغ موضوع اصلی می‌روم. چه عامل یا محرکی باعث تاسیس گروه «حمایت از نمایش های روی صحنه» شد؟

- اتفاق از ابتدای فصل زمستان سال گذشته شروع شد. زمانی که برای دیدن نمایش‌های در حال اجرا می رفتیم و عموما با سالن هایی خالی و بدون تماشاگر مواجه می شدیم. به نظر می آید این مشکل به چند دلیل اساسی برمی‌گردد که در صدر آنها می‌توان به راه اندازی و فعالیت غیراصولی سالن‌های خصوصی تازه تاسیس اشاره کرد. زمانی در کلان شهر تهران با 10 الی 15 سالن نمایش سرکار داشتیم اما الان مدتی است که از مرز 50 سالن نمایش هم گذر کرده ایم و این به آن معنی است که تعادل در بخش عرضه و تقاضا به شدت دچار دگرگونی و چالش شده است.

این روزها از یک سو با تولیدات بی رویه و بی کیفیت نمایش های هنرجویان جوان و آماتوری که اتودهای کلاسیشان را به عنوان یک تئاتر حرفه‌ای عرضه می‌کنند مواجهیم و از سوی دیگر با مخاطبین محدودی که بر سر کشاندن آنها به سالن های نمایش انواع ترفندهای تبلیغاتی و بعضا دروغ های فریبنده را در فضای مجازی منتشر می‌کنند.

بین گروه ها و عوامل تبلیغاتی‌شان جنگی پوشالی درگرفته و هر کسی برای اینکه مخاطب را به پای نمایش مورد نظرش بکشاند، از فاکتورهای ابداعی و یا سرقت شده از دیگران استفاده می کند که عموما هم ناموفق است.

و متاسفانه نکته ای که ظاهرا برای هیچکس اهمیتی ندارد موضوع بسترسازی برای تربیت و جذب مخاطبان فهیم و حقیقی نمایش است. بنابراین فکر می‌کنم همه اهالی هنر باید ضرورت این موضوع را درک کنند و قبل از رسیدن به آینده ای مبهم و نه چندان روشن هر چه زودتر دست به کار بشویم و مطمئنا بهترین روش هم همین است که از خودمان شروع کنیم. درست است که این هنر حرفه ماست اما واقعا به غیر از دعوت هایی که به عنوان میهمان از ما می‌شود، چند تئاتر دیگر را با اراده و تصمیم خودمان می‌رویم و می بینیم؟ در واقع جرقه حرکتی را که امروز گروه ما دارد انجام می دهد، از پاسخ همین سوال زده شد. و بر همین اساس من تبصره تازه ای را به اساسنامه گروه سولو اضافه کردم و خودمان را موظف کردیم تا هر هفته حداقل یک نمایش روی صحنه را ببینیم.

*آیا صرف اینکه هفته ای یک بار به دیدن نمایش های روی صحنه برویم، مشکل خالی بودن سالن های نمایش حل می‌شود یا منظور دیگری هم مد نظر شما هست؟

- خیر. همانطور که گفتم خالی شدن سالن های نمایش ارتباط مستقیمی با کمیت بالا و کیفیت پایین نمایش های فراوانی دارد که بیشتر در سالن‌های خصوصی به روی صحنه می‌روند. اما پیشنهاد من برای دیدن هفته ای یک نمایش بر پایه نتایج چندوجهی آن است. علاوه بر گروه نمایشی که یک شب پرتماشاگر را می‌گذراند نکات مثبت دیگری هم در میان است. من معتقدم که برای همه ما و به طور ویژه نسل تازه نفس و جوان که خیلی عجولانه از مسیر آموزش گذر می‌کنند، لازم و ضروریست تا با دیدن آثار دیگر هنرمندان درسهای حرفه ای و بزرگی را از همین مسیر بیاموزند.

متاسفانه موردی را که در یکی دو سال گذشته چند بار با آن مواجه شده ام این است که بعضی از عزیزان جوان و نوجوان این عرصه در مکان‌های مختلف با لحن خیلی حق به جانبی به من گله می کنند که چرا برای اجرای نمایش و یا بازی آنها نرفته‌ام؟

در واقع برای آنها این جور تعریف غلط شده که دیگران مخاطبین آنها هستند و خودشان تافته های جدا بافته ای هستند که به قله افتخار یک نمایش گمنام در یک سالن 30 متری نائل شده اند و به هیچ وجه نیازی به دیدن آثار دیگر ندارند!

متاسفانه با یک حساب ساده سرانگشتی می‌توان آینده چنین نسلی را پیش بینی کرد. و از این رو احساس خطر کردیم و دست به کار شدیم. نخست با گروه خودمان (سولو) راهی شدیم و سپس دوستان دیگری که ما میهمان اجراهایشان بودیم بعضا به گروه اضافه شدند و رسیدیم به گروه حمایت از نمایش های روی صحنه که در نرم افزار تلگرام گروهش را هم راه اندازی کردیم.

*به نظر شما آیا این درسته که هنرمندان نمایش خودشان باید مخاطبین خودشون باشند؟

- اتفاقا می خواستم به همین موضوع اشاره کنم. اصل مهم اعضا گروه حمایت اینه که ملزم به آوردن همراه هستند. در واقع با شرایط خاص و تخفیف های ویژه ای که گروههای نمایشی برای گروه حمایت لحاظ میکنند امکان آوردن مخاطبین تازه وارد را باز میکنیم و در واقع نکته پرورش و جذب در این بخش اتفاق می افتد. همراهان میتوانند اعضا خانواده، هم دانشگاهی، هم باشگاهی، همسایه، هم محلی و یا هر آشنایی باشد که هنوز آنطور که باید با نمایش مانوس نیستند و به این واسطه بعد از دیدن چند اجرای خوب این حرکت اتوماتیک وار وارد سبد فرهنگیشون میشه و بعد از مدتی دیگه بدون همراهی ما هم قدمهای بعدی رو خودشون بر میدارند.

*تاثیرگذاری این حرکت روی گروه های نمایشی که تعداد زیادی شان هم توی کانال گروه عضو هستند و اطلاعات و خبرهای گروه را رصد میکنند چه بوده است؟

- آنقدری  که به من خبر دادند دوستان دیگری هم دارند کارهایی می‌کنند. یکی دو نفرشون رو هم که میشناسم همراهیشون رو از ما جدا کردند و دوست دارند این حرکت رو با استقلال خودشون انجام بدهند. قرارهای گروهی میذارن. این خیلی خوبه اما امیدوارم اونا هم اهداف عالیه داشته باشند و دغدغه ی فرهنگی را با پر کردن سالنهای نمایششون برای یک شب و دو شب اشتباه نگیرند. چون نتیجه اش این میشه که باز سُر میخورند به نقطه ی صفر اول.

*آیا تاکنون بازخوردی از طرف اساتید و حرفه ای های تئاتر داشتید، چه خوب و یا چه بد؟

- در ابتدای راه که خیلی از اساتید ما را طرد و ترک کردند و اولین برخوردشان کاملا منفی بود. بعضیا هم که ما را با جملات قصارشان حسابی نواختند. البته تا اونجایی که من عزیزان را میشناسم، خودشان هیچوقت بانی حرکتی در راستای کمک به چنین جریان فرهنگی هنر نمایش نبودند. من مثل خودشان ایشان را قضاوت نمی کنم، ولی منش شخصی ام این است که که اگر در مسیر حرکتی کمکی از دستم بر نمی آید کنار می ایستم و سعی می‌کنم، لااقل سنگ راه و چوب لای چرخ دیگرانی که همت کرده‌اند نباشم. با این اهدافی که من توضیح دادم فکر نمیکنم که منظور بد و زشتی داشته باشیم ولی متاسفانه جملات زشت خواندیم و شنیدیم. به هر حال بعد از آن مقطع آغاز خداروشکر دائم مورد لطف و تشویق و تشکر بودیم.

*کارهایی که برای دیدن انتخاب می‌شوند، هدفگذاری مشخصی دارند؟ بر چه اساسی انتخاب میشوند؟

- چند گزینه هست. نخست اینکه روابط عمومی یا تبلیغات و یا حتی عوامل نمایش ها می بایست خودشان درخواست حمایت بفرستند. پس از این درخواستشان بررسی میشود که آیا واقعا نیاز به حمایت دارند یا خیر؟ مرحله بعد این است که آیا اون نمایش جزو اون دسته از آثاری هستند که بین نمایش های بی کیفیتی که به روی صحنه رفته اند استحقاق دیده شدن دارند اما بی نام و نشان مانده اند؟

چون به نظر ما هر نمایشی که لزوما مخاطب نداشته باشد، دلیل موجهی برای حمایت کردن ندارد. این روزها عرصه این هنر مورد هجوم نیروهای غیرحرفه‌ای و کارنابلد است. بنابراین باید تشخیص داد که چه کسی را باید حمایت کرد.

در همین مدت ما نمایشهای بسیار خوبی را دیدیم که به دلیل فصل نامناسب اجرا یا ساعت نامناسب اجرا یا گمنام بودن عوامل نمایشی و بازیگران و یا هر دلیل دیگری مورد استقبال نبوده اند. و خوشحالیم که با این حرکتمان کمکی هر چند ناچیز به اون گروه های نمایشی کرده ایم.

*این حرکت راه خودش را همچنان در دنیای مجازی ادامه خواهد داد و یا برای خارج شدن از این فضا و پیدا کردن راههای دیگر برای جمع آوری حمایت اهدافی دارد؟

- به نظر من دنیای مجازی وجود نداره. ما همه مون انسانهای واقعی هستیم که به هرحال با ابزارهایی که اینترنت فرصتش رو برای ما فراهم آورده در حال ارتباط جمعی با یکدیگر هستیم و روابطمون رو گسترش می دهیم. ما ادمای واقعی هستیم و قرارهامون هم واقعیه. بنابراین بهانه من برای حضور در اون گروهها هم صرفا خبررسانی و کسب اطلاعات مورد نظرمه. اما شاید شرایط به گونه ای پیش رفت که نیاز به تاسیس نهاد یا باشگاه یا شرکتی با این عنوان احساس بشه که در اون صورت همه چیز تشکیلاتی تر و منسجم تر خواهد شد.

*سوال دیگر اینکه گروه تئاتر سولو که بانی و بنیانگذار این حرکت است و سال گذشته هم نمایش جنجالی و پرمخاطب «در بارانداز» را به روی صحنه برده آیا برنامه دیگری برای اجرای نمایش داره؟

- بله گروه تئاتر سولو از فروردین امسال تمرینات کار جدید خودش را شروع کرده اما ترجیح می‌دهم تا در سکوت و آرامش پیش برویم تا هر وقتی که زمان مناسب فرا رسید اخبارمان را منتشر کنیم.

و حرف آخر؟

- حرف آخرم یه گله است از کم لطفی همکارن خودم. گروه حمایت متشکل از گروه هایی است که ما به دیدن نمایش‌هایشان رفته‌ایم و می‌رویم. اما متاسفانه بعضی از این دوستان خودخواهانه و یک طرفه فقط طالب حمایت یک شبه ما هستند و بعد از اینکه این اتفاق افتاد حتی دوستی شان را با ما فراموش می‌کنند.

پویایی و گسترش این حرکت بسته به همت و غیرت خود ماست و ای کاش آن دست از هنرمندان هم حقیقت این موضوع رو به درستی درک کنند و کمی در آینده خود و هنر و حرفه شان تامل کنند.

انتهای پیام/