احساس افسردگی و پژمردگی را از طلاب بگیریم

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی روز شنبه در افتتاحیه دوره ضیافت ملکوت در مدرسه علمیه حقانی با بیان اینکه اولین سخنرانیم در جمع طلاب با محوریت تربیت و اخلاق و تهذیب است، گفت: نظارت بر مسایل اخلاقی و تهذیبی در حوزه‌ها و شکل‌گیری حلقه‌هایی در این زمینه بسیار مهم است زیرا حوزه از سابقه درخشان و بسیار باشکوهی در تهذیب و اخلاق برخوردار است.
 
وی اظهار کرد: حوزه از سنت‌های نابی در قلمروهای اجتماعی، سیاسی و تهذیبی برخوردار بوده است و ضروری است به احیای خودباوری و شناخت هویت صنفی روحانیت به عنوان اولین نکته تاکید و آن را دنبال کنیم.

اعرافی با اشاره به چاپ کتابی درباره تاریخ حوزه در شش جلد با نگاه مجموعه‌ای و منظومه‌ای بیان کرد: ما با وجود اینکه منابع زیادی برای شناخت حوزه داریم اما پراکنده است و موسوعه‌ای که سیر تاریخی را نشان دهد و تحولات را بازگو کند وجود ندارد که ما در جامعةالمصطفی(ص) با همکاری آیت الله آصفی این مجموعه را تدوین کردیم.
 
مدیر حوزه‌های علمیه عنوان کرد: در مباحث اخلاقی، سیاسی و اجتماعی حتما باید هویت حوزه‌ای و خودباوری حوزه‌ای و تکیه بر میراث عظیم حوزه در متن برنامه‌ها باشد کاری که بسیاری از دانشگاه‌ها در دنیا انجام می‌دهند.
 
طلبه از حوزوی بودن احساس نقص نکند
 
اعرافی با اشاره به پشتوانه هزار ساله حوزه اظهار کرد: باید این تکیه گاه عظیم و خودباوری صنفی در عمق جان طلاب نهادینه شود؛ زیرا روح امید و نشاط در سایه این مسئله در طلاب ایجاد خواهد شد و هم مسئله اخلاق و هم علم در حوزه سامان خواهد یافت؛ نباید در ذهن طلبه این باشد که دانشگاه از حوزه بالاتر است البته دانشگاه بال علمی کشور است اما حوزه مطلقا نباید احساس کمی و نقصان در برابر نهاد دیگر داشته باشد این را باید یک اصل مهم بدانید.
 
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه طلاب باید هویت هزار ساله حوزه را بشناسند و افتخارات آن را بدانند عنوان کرد: حوزه دارای میراث بزرگ علمی، اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی است و ارتباط ما دائما باید با این هویت بازسازی شود زیرا طلبه تراز انقلاب طلبه‌ای است که مطلقا در خود احساس کمبود نکند.
 
وی با تاکید مجدد بر احیای هویت حوزه‎ای افزود: در این صورت طلبه احساس نمی‌کند که به مدرکی جز کسب علم و اخلاق نیاز دارد و علم را هم برای رضای خدا و در راستای اخلاق و تربیت دنبال می‌کند.
 
دین در متن زندگی
 
اعرافی با تاکید بر نگاه تمدنی به دین و حوزه عنوان کرد: ما معتقدیم اسلام یک دین تمدنی و در متن زندگی بشر است؛ تعالیم فقهی، اخلاقی و ... اسلام در حاشیه زندگی بشر نیست البته طیفی از دیدگاه ها مانند سکولاریسم و ... اسلام را حاشیه و تعلیقه‌ای در کنار متن زندگی بشر می‌دانند در حالی که ما معتقدیم اسلام در متن زندگی بشر حضور دارد.
 
اعرافی بیان کرد: نگاه تمدنی می‌تواند روح تازه‌ای در حوزه بدمد و انگیزه‌ای قوی در طلاب ایجاد کند، که من در کتاب اجتهاد تمدن‌ساز خود به آن پرداخته‌ام و معتقدم جریان حوزه باید به سمت اجتهاد تمدن‌ساز حرکت کند.
 
مدیر حوزه‌های علمیه اظهار کرد: اگر این مسئله را باور کردیم در این صورت نیازمند یک سپاه بزرگی با اقتضائات فراوان برای تحقق اسلام تمدنی هستیم.
 
وی افزود: امام خمینی می فرمودند خود را برای آینده‌های متفاوت و سخت تر آماده کنید؛ امروز باید به این سخن وفادار باشیم زیرا در شرایط بسیار حساس و مهمی در منطقه و جهان قرار داریم و ایران یا باید در معادلات فکری و فرهنگی جهان هضم و حذف شود و اگر نخواهد این طور باشد باید با تربیت عالمان برتر و انسان‌های پارسا نگاه تمدنی اسلام را در جهان غلبه دهد و چنین چیزی نیازمند حرکت‌های تربیتی و اخلاقی است.
 
اعرافی ادامه داد: باید احساس افسردگی و پژمردگی را از طلاب بگیریم و راه آن دادن احساس شخصیت به طلبه و فهماندن هویت حوزوی به اوست.
 
مواجهه عالمانه با تمدن غرب
 
وی افزود: شناخت رقیبان و دشمنان و غرب از دیگر مسایل مورد نیاز طلاب است زیرا امروز همه عالم روی حوزه حساب باز کرده‌اند و تردید نکنید که همه معاندان و رقبا به دنبال لطمه زدن به ما هستند. باید جغرافیای معرفتی دنیا و جایگاه حوزه و خودمان را در این جغرافیا بشناسیم و با شناخت رقیب و معاند به مقابله با دشمنان به ویژه جغرافیای معرفتی غرب بپردازیم.
 
اعرافی اظهار کرد: تمدن غربی زندگی بشر را در جهاتی پیش برده اما این بنیان دارای ویروس‌هایی در ذات و بدنه اصلی خود است و ما باید با برخورداری از یک نگاه بین‌المللی و کلان که ضرورت دنیای امروز است به کارهای اخلاقی و تهذیبی بپردازیم.
 
وی افزود: اصل مشارکت طلبه در کنار استاد و مدیریت برای تعالی اخلاق و رشد تربیتی طلبه است، شوراهای تهذیبی و اخلاقی که طراحی شده با جدیت دنبال شود و از آفات شکل‌گرایی و سطح‌نگری در آن هم پرهیز شود و باید هسته‌های اخلاقی و معرفتی با حضور خود طلاب ایجاد شود.
 
اعرافی عنوان کرد: در المصطفی ۳۰۰ انجمن با ۸ هزار عضو ایجاد شده است و مدیریت این انجمن‌ها بر دوش خود طلاب است و بنده بر اصل مشارکت طلاب در برنامه‌های اندیشه‌ای، تهذیبی و اخلاقی تاکید می‌کنم.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه تصریح کرد: برای تولید فضای مناسب اخلاقی و تربیتی نیازمند مشارکت همه جانبه طلاب و اساتید هستیم و مهم این است که فضای اخلاقی و تربیتی از سر و روی مدارس بجوشد که این امر نیازمند مشارکت همه ارکان مدرسه است و نباید این قالب به یک شکل تبدیل شود.

 لزوم درآمیختگی تهذیب و تحصیل
 
اعرافی افزود: درآمیختگی تحصیل و تهذیب از دیگر کارهای لازمی است که باید در حوزه مورد توجه قرار گیرد؛ اگر در حوزه به جریان سکولاری برسیم که می خواهد تهذیب و اخلاق را در حاشیه علم پیوند بزند آغاز سقوط است زیرا بحث علمی بدون اخلاق و تربیت ره به جایی نخواهد برد بلکه باید سنت قویم و قدیم حوزه که اخلاق در دل تحصیل بود احیاء شود.
 
استاد حوزه علمیه بیان کرد: باید کلاس درس طوری باشد که هر روز روح اخلاق و معنویت را با ظرافت‌های خاص خود پمپاژ کند، و البته طلاب هم نباید در انتظار باشند تا برنامه‌ها و امکانات از قم برای همه تامین شود بلکه اصل کار در دست مدیران، استادان و طلاب است.
 
وی با تاکید بر مبتکر و خلاق بودن حوزه افزود: خلاقیت و ابتکار در همه چیز لازم است ولی در مبارزه با آسیب‌های اخلاقی و تنظیم برنامه‌های تربیتی بیش از همه جا ضرورت دارد و دائم باید برای پیشرفت اخلاقی خود و دیگران خلاقیت و ابتکار داشته باشیم.
 
اعرافی با تاکید بر اینکه پیشرفت اخلاقی و تربیتی بدون ابتکار و خلاقیت نمی‌شود عنوان کرد: برنامه و مدیر و درس هیچ عذری برای طلاب نیست که نتوانند خود را عالم و مهذب باور بیاورند طلاب باید انگیزه شخصی خود را قوی کنند. طلبه باید برای خود مدیر باشد و خود را با امکانات و برنامه‌های کلان گره نزند، طلبه باید خودکفا باشد تا بتواند خود را با روحیه بالا در اهدافش پش ببرد.
 
وی افزود: سخت‌ترین و ضروری‌ترین کار مدیریت دنیای درون است و این مدیریت باید به طلاب هم در عرصه علمی و هم عرصه اخلاقی داده شود، این معماری سخت‍‌ترین معماری است زیرا هجمه شیطان سنگین‌ترین هجمه‌هاست و تصرفات او در همه ابعاد شخصیتی ما و در نهایت ظرافت و پیچیدگی ایجاد می‌شود.

لزوم نگاه به درون
 
اعرافی گفت: همه باید تلاش کنیم نگاه به درون در طلاب قوی باشد زیرا دائما دنیای بیرون ما را از دنیای پیچیده درون غافل می‌کند؛ نگاه به درون در شکل‌های مختلف در آیات و روایات تاکید شده است و فلسفه مهم دین این است که بشر را متوجه دنیای درون خود کند و بیرون را هم باید با درونی نورانی روشن کرد .
 
عضو جامعه مدرسین بیان کرد: در قرآن ۲۰ واژه کلیدی در باره تصرفات شیطان آمده است، تصرف شیطان از یک وسوسه آغاز می‌شود و تا جایی پیش می‌رود که سوار بر انسان و در نهایت شیطان ولی فرد می‌شود و همه وجود فرد را تسخیر می‌کند ما باید تلاش کنیم طلبه دوربین معطوف به سمت خودش همیشه فعال و روشن باشد.
 
اعرافی تصریح کرد: اساس تزکیه و رشد اخلاقی نیازمند بازنگری درون خویش است و شوراهای تهذیبی و تربیت در مدارس، اساتید مدارس باید این نگاه را داشته باشند.
 
پژوهش در خدمت اخلاق قرار گیرد
 
وی افزود: آسیب‌شناسی اخلاقی و تهذیبی مدارس از مسایل دیگر است که باید مورد توجه باشد؛ حرکت پژوهش در خدمت اخلاق باید در مدارس ایجاد شود و شوراها باید به آسیب‌شناسی اخلاقی و تربیتی بپردازند.

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: هیچ مدرسه‌ای نباید بدون درس اخلاق هفتگی باشد که الان متاسفانه به دلایلی از جمله کمبود استاد، درس اخلاق وجود ندارد البته هر استادی نیز باید اخلاق را در متن و محور دروس قرار دهد همچنین کتابخانه اخلاق و تربیت همراه با سیر اخلاقی و تربیتی در مدارس ضروری است.
 
وی افزود: سیر مطالعه کتب اخلاقی فراتر از دروس رسمی طراحی شود و طلاب باید با کتبی مانند منیة المرید و محجة البضاء و حقایق مرحوم فیض و ... همواره در کنار دست آنان باشد.
 
اعرافی بیان کرد: باید تلاش کنیم مطالبات رهبری و انقلاب و مراجع در حوزه بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد زیرا آگاهی انقلابی و آشنایی با آرمان‌های انقلاب نیازمند مشارکت طلاب است و راهی نداریم که همه طلاب و اساتید  مشارکت داشته باشند.

انتهای پیام/ز